100.000 extra kinderen hebben recht op sociale toeslag van het Groeipakket
Opgroeien lanceert rapport over het Groeipakket in 2023
Elk kind dat in Vlaanderen woont, heeft recht op een Groeipakket. Het is een geheel van financiële tegemoetkomingen die gezinnen ondersteunen in de opvoeding van hun kinderen. Het is een pakket op maat van elk kind in elk gezin en het maandelijks bedrag hangt dus af van de gezinssituatie.
Opgroeien analyseert en bundelt jaarlijks de cijfers over het Groeipakket. De verschillende dashboards bevatten een schat aan informatie over de financiële ondersteuning voor gezinnen met kinderen in Vlaanderen en brengen ook de provinciale en lokale cijfers in beeld.
“Het Groeipakket is een belangrijk en betrouwbaar onderdeel van het gezinsinkomen en een belangrijk instrument tegen kinderarmoede. Daarom blijft Opgroeien ijveren voor een verdere versterking van het Groeipakket, want het beschermt gezinnen. Elke euro extra helpt kinderen in kwetsbare gezinnen kansrijk opgroeien."
Bruno Vanobbergen, administrateur-generaal Opgroeien
"We bereiken met het Groeipakket 1,6 miljoen kinderen uit 921.053 gezinnen. Vlaanderen trok in 2023 4,5 miljard euro uit om kinderen en gezinnen te ondersteunen in opvoeding en groeikansen. 600 miljoen euro hiervan is voorzien voor de sociale toeslag en de schooltoeslag. Deze toeslagen zijn cruciaal in de bestrijding van armoede."
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Eind 2023 ontvingen 1.632.844 kinderen uit 921.053 gezinnen een Groeipakket voor een totaalbedrag van 4,5 miljard euro.
Toenemend belang van de sociale toeslag
In december 2023 ontving bijna 31% van alle kinderen naast het basisbedrag ook een sociale toeslag. Het gaat in totaal om 502.553 kinderen uit 270.347 gezinnen. Tegenover 2022 is dit een toename van 27% of meer dan 100.000 kinderen.
Deze toename is vooral het gevolg van twee belangrijke uitbreidingen van de doelgroep van de sociale toeslag.
De eerste uitbreiding omvatte een verhoging met 5% van de inkomensgrens voor de laagste inkomenscategorie van 32.882,77 euro naar 34.526,91 euro en dit vanaf januari 2023. Dit zorgde er mee voor dat het aantal kinderen in een gezin met een inkomen onder de laagste inkomensgrens toenam met 48.309 kinderen.
De tweede uitbreiding, ingevoerd in april 2023, introduceerde een nieuwe inkomenscategorie voor gezinnen met 1 of 2 kinderen en een laag middeninkomen tussen 34.526,91 en 40.281,40 euro. Deze gezinnen ontvangen een maandelijkse sociale toeslag van 35 euro per kind. Eind 2023 hadden 51.360 kinderen daardoor recht op een sociale toeslag.
Naast deze twee uitbreidingen groeide het aantal kinderen met een sociale toeslag ook door de gefaseerde invoering van de toeslag voor kinderen uit grote gezinnen met een middeninkomen (tussen 34.526,91 en 64.945.63 euro).
Lokale cijfers sociale toeslag
Opgroeien verwerkt alle data van het Groeipakket tot digitale dashboards die ook de provinciale en lokale situatie in kaart brengen.
"Opgroeien ondersteunt lokale besturen door de data van het Groeipakket ter beschikking te stellen. Naast de dashboards met lokale cijfers op maat, delen we vanaf nu ook de excel-bestanden van die lokale cijfers. Zo kunnen lokale besturen die rijkheid aan gegevens nog beter inzetten voor een meer gericht lokaal sociaal beleid en dienstverlening die de gezinnen ten goede komt."
Bruno Vanobbergen, administrateur-generaal Opgroeien
In de provincie Antwerpen ligt het aandeel kinderen met een sociale toeslag met 35% het hoogst, in Vlaams-Brabant met 26% het laagst.
De dashboards tonen dat in de steden Antwerpen, Boom, Oostende, Ronse en Turnhout meer dan 45% van de kinderen met het Groeipakket een sociale toeslag ontvangt.
In Antwerpen en Ronse is dat zelfs meer dan 50%.
Opgroeien deelt via de website ook nieuwe cijfers op lokaal niveau. Het gaat om basisgegevens over het aantal gezinnen en kinderen met een Groeipakket volgens leeftijdsklasse en gezinsgrootte, sociale toeslag, zorgtoeslag, een combinatie van sociale toeslag en zorgtoeslag, schooltoeslag, kleutertoeslag, kinderopvangtoeslag en startbedragen. Opgroeien komt hiermee tegemoet aan de vraag van lokale besturen naar een beter zicht op de verschillende groepen kwetsbare kinderen. Met de meer precieze en makkelijker verwerkbare gegevens kunnen lokale besturen zelf budgettaire inschattingen van lokale maatregelen maken.
Eén kind op drie ontvangt schooltoeslag
In het schooljaar 2023-2024 hadden 502.911 kinderen, of meer dan één kind op drie, recht op een schooltoeslag. Dit is een stijging van 3% tegenover schooljaar 2022-2023.
Kleuters kregen een jaarlijks vast bedrag van 113 euro in 2023. De schooltoeslag van leerlingen in het lager onderwijs bedraagt jaarlijks gemiddeld 170 euro en 779 euro in het secundair onderwijs. Studenten uit de graduaatsopleiding Basisverpleegkunde krijgen gemiddeld met 1.743 euro een veel hoger bedrag.
Zorgtoeslag
Eind 2023 hadden 47.892 kinderen in 43.404 gezinnen recht op een zorgtoeslag omwille van een specifieke ondersteuningsbehoefte. Dat is een toename van 9% tegenover eind 2022. Sinds oktober 2023 is de verwerkingstermijn van elke aanvraag tot zorgtoeslag ingekort tot maximum twee maanden.
Eind 2023 hadden 8.693 kinderen recht op een ondersteuningstoeslag. Dit is een extra tegemoetkoming voorzien voor kinderen (jonger dan 21 jaar) met een zorgbehoefte van minstens 12 punten op de medisch-sociale schaal. Deze toeslag is sinds 1 januari in het Groeipakket geïntegreerd.
Meer weten?
- Zie het themarapport Groeipakket voor een overzicht van de belangrijkste evoluties.
- Heel wat cijfers zijn ook beschikbaar op lokaal niveau.
Cijfers over basis-, sociale en zorgtoeslagen via Cijfers op maat | Opgroeien
Cijfers over de schooltoeslag, de kinderopvangtoeslag en de kleutertoeslag via Cijfers op maat | Opgroeien - De achterliggende data maken het mogelijk om analyses te maken.
Nele Wouters