Aantal pleegkinderen en pleegjongeren in stijgende lijn
Het aantal kinderen en jongeren in Vlaanderen dat opgroeit in een pleeggezin is in 2021 gestegen. Afgelopen jaar konden 9.914 pleegkinderen in een pleeggezin terecht, een stijging met 5,2%. Ook het aantal gezinnen dat bijspringt tijdens de weekends en de vakanties neemt toe. Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid Hilde Crevits wil samen met Opgroeien het initiatief van gezinshuizen in de toekomst uitbreiden.
Niet elk kind of elke jongere groeit op in een veilige of geborgen thuissituatie. "Een pleeggezin kan op dat moment een tijdelijke oplossing bieden", zegt Katrien Verhegge. "Net als de afgelopen jaren blijft het aantal kinderen en jongeren dat voor korte of lange tijd in een pleeggezin terecht kan, groeien. In 2021 telden we 9.914 pleegkinderen, in 2020 was dat aantal nog 9.424. Als we een blik werpen op de afgelopen tien jaar, merken we dat het aantal pleeggezinnen elk jaar blijft toenemen. Dat toont aan dat in Vlaanderen gezinnen hun deuren blijven openzetten voor kinderen in een kwetsbare situatie. Die tendens kunnen we alleen maar warm onthalen. Jongeren kunnen in principe tot hun 25 jaar in een pleeggezin terecht. Maar bijna één op de twee kinderen (49,2%) voor wie de pleegzorgsituatie vorig jaar opstartte, behoren tot de leeftijdscategorie tussen 0 en 8 jaar.”
Bron: agentschap Opgroeien
Gezinshuizen
Ondanks heel wat nieuwe pleeggezinnen, blijft de zoektocht naar opvangmogelijkheden voor kinderen aanhouden. “Vooral voor broers en zussen die samen een plek zoeken, kinderen met complexe problemen en tieners is het engagement vanuit pleegzorg op dit moment minder evident”, verduidelijkt Verhegge. “Tegelijk weten we dat die gezinscontext en kleinschaligheid van een pleeggezin een enorme meerwaarde bieden voor kinderen en jongeren. De afgelopen jaren werd er vanuit jeugdhulporganisaties in partnerschap met Opgroeien al gepionierd rond gezinshuizen: daarbij vangt een professionele zorgouder kinderen die niet thuis kunnen wonen op binnen zijn of haar gezin. Belangrijk is dat ze een relevante opleiding gevolgd hebben en vanuit de jeugdhulporganisatie op begeleiding en ondersteuning kunnen rekenen. Als professionele zorgouder krijgen ze dan een loon om die voltijdse opvang voor kinderen of jongeren in een kwetsbare situatie te realiseren. Daarnaast zijn ze ook een belangrijke partner voor ouders en geven ze hen alle kansen om een terugkeer naar huis van hun kinderen mogelijk te maken. De komende tijd willen we dit aanbod verder opstarten in heel Vlaanderen, flankerend aan het engagement van pleeggezinnen. Eind vorig jaar vonden we voor 872 kinderen en jongeren geen mogelijkheden binnen pleegzorg: we hopen met gezinshuizen alvast voor zoveel mogelijk onder hen het verschil te maken.”
Bron: agentschap Opgroeien
Ondersteunende pleegzorg
Die gezinswarmte is ook wat binnen het project Partners in Parenting meespeelt. “Vanuit de leefgroepwerkingen in Vlaanderen willen we gezinnen laagdrempelig aanspreken om kinderen voor langere tijd of af en toe een weekend op te vangen in hun gezin”, zegt Verhegge. “Zo kunnen we het netwerk van kinderen en jongeren die opgroeien in een leefgroep vergroten. Vorig jaar werd op die manier in heel Vlaanderen vanuit pleegzorg en de jeugdhulpvoorzieningen een campagne op poten gezet. We zien in de cijfers dat onder meer ondersteunende pleegzorg daardoor opnieuw fors gestegen is. Van 1.354 kinderen die bij een pleeggezin logeren tijdens weekends of vakanties naar 1.547 eind 2021, goed voor een toename met 14,2%. Door samen te werken met ouders, jeugdhulporganisaties en pleeggezinnen kunnen we ook voor kinderen bij wie het even moeilijker loopt, zo toch kansen creëren.”
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits: “Er is een stijgende interesse van gezinnen om een pleegkind in huis te nemen. Ook het aantal gezinnen dat tijdens het weekend of vakanties bijspringt, neemt toe. Het is hartverwarmend dat zoveel gezinnen bereid zijn om kwetsbare jongeren op te vangen. Er loopt een proefproject rond gezinshuizen. Het is de bedoeling die aanpak in de toekomst uit te breiden. In een eerste fase krijgen voorzieningen Jeugdhulp daarvoor de kans door bestaande leefgroepen om te bouwen naar kleinschaligere gezinshuizen.”
Niels Heselmans
Arne De Brabandere