Cijfers Groeipakket nu ook op lokaal niveau beschikbaar

Opgroeien registreert heel wat gegevens. Ook over het Groeipakket. Al deze gegevens staan gebundeld in het Jaarverslag Groeipakket, dat vandaag verschijnt.

27 mei 2021

"Het Groeipakket is een belangrijk deel van ons jeugd- en gezinsbeleid. Het geheel van basisbedragen, sociale toeslagen en schooltoeslagen, vormt voor heel veel gezinnen een essentiële bijdrage om kansen van kinderen te laten groeien.

Vorig jaar deelden we heel wat van onze gegevens met lokale besturen, onder meer naar aanleiding van corona, zodat gezinnen met extra noden maximaal kunnen genieten van andere rechten en tegemoetkomingen voor gezinnen met lagere inkomens. Het beschikbaar stellen van gegevens op niveau van de gemeenten, via dashboards moet ons allen daar nog verder in ondersteunen.”

Katrien Verhegge, administrateur-generaal Opgroeien

Gelijke rechten voor elk kind

1.606.995 kinderen in Vlaanderen ontvingen eind 2020 een Groeipakket.
Dit en andere cijfers staan geïllustreerd in de nieuwe dashboards en worden meer in detail toegelicht in het Jaarverslag 2020.

Opgroeien ziet een stijging met 12.147 rechthebbende kinderen tegenover eind 2019. Intussen krijgt 1 kind op 10 de nieuwe bedragen van het Groeipakket.

Sociale toeslag, ook voor grotere gezinnen

Meer dan 1 op de 4 kinderen met een Groeipakket (23,25%) – of 22% van de gezinnen – ontvangt een sociale toeslag.

Dat is een stijging van 5,6% tegenover december 2019, die we vooral zien bij de middeninkomens. Die toename is logisch en was voorspeld omdat het recht op een sociale toeslag voor middeninkomens pas ontstaat als er minstens een kind met het nieuwe basisbedrag aanwezig is in een gezin met drie of meer kinderen.

91,4% van de kinderen met een sociale toeslag leeft onder de inkomensgrens van 31.605,89 euro.

Tegenover de vroegere, federale regeling zijn er in 2020 bijna 200.000 kinderen met een sociale toeslag bijgekomen, waarvan 166.437 kinderen met een inkomen onder de laagste inkomensgrens (die grens bestond ook in het vroegere systeem), een evolutie die vooral het gevolg is van de automatische rechtentoekenning en de loskoppeling van de statuten, twee belangrijke vernieuwingen van het Groeipakket.

Zorgtoeslagen

Het aantal kinderen met een pleegzorgtoeslag blijft opvallend stijgen (5.262 kinderen).

Er werd ook een zorgtoeslag uitbetaald voor 2,4% kinderen met een specifieke ondersteuningsbehoefte en voor 1,3% weeskinderen. Voor 61% van de kinderen die een ouder verloren en voor 67,7% van de kinderen die beide ouders verloren werd deze wezentoeslag aangevuld met een sociale toeslag.

Schooltoeslagen

De schooltoeslagen worden automatisch toegekend en dit aan 496.140 leerlingen.
Dat is ongeveer 39% van de kinderen die Nederlandstalig kleuter-, lager of secundair onderwijs of HBO5 verpleegkunde volgen.

Het aantal leerlingen dat een schooltoeslag ontving in het schooljaar 2019-2020 ligt 45% hoger dan in het schooljaar 2018-2019. Tussen het schooljaar 2019-2020 en het schooljaar 2020-2021 was er slechts een heel beperkte stijging van het aantal leerlingen dat een schooltoeslag ontving.

Het gemiddelde bedrag van de schooltoeslag in het schooljaar 2020-2021 bedraagt voor het lager onderwijs 160 euro (toegekend aan 190.170 leerlingen). In het secundair onderwijs is dat gemiddeld 737 euro (toegekend aan 199.969 leerlingen).

Coronacrisis

"Veel mensen kregen het moeilijk door de coronacrisis. Wie met kinderen in een kwetsbare positie terechtkwam, voelde de enorme impact. Omdat de applicatie voor de uitbetaling van het Groeipakket flexibel en modulair is, hebben we kunnen inspelen op de noden via de COVID-19 toeslag en de automatische coronatoeslag. Daar hebben alle uitbetalers zich voor ingezet."

Leo Van Loo, gedelegeerd bestuurder Agentschap Uitbetaling Groeipakket

Uitzonderlijk werd er in 2020 een COVID-19-toeslag van 120 euro per kind in het leven geroepen, aangevraagd voor 24.205 kinderen uit gezinnen die hun inkomen zagen dalen door de pandemie. In december werd een nieuwe coronatoeslag van 35 euro per kind ten laste automatisch uitbetaald aan 21,3% van de gezinnen (die ook sociale toeslag ontvingen).

Nu ook lokale cijfers

Nieuw is dat Opgroeien de cijfers voor het eerst ook op lokaal niveau beschikbaar stelt.
Zo kan iedereen provincies en gemeenten vergelijken en situeren tegenover de Vlaamse cijfers. Ook vergelijkingen met 2019 zijn mogelijk.

De Pinte is bv. de gemeente met het laagste aandeel gezinnen met een sociale toeslag (9%). Pepingen is de gemeente met het laagste aandeel kinderen met een sociale toeslag (8,3%). Stad Antwerpen telt het hoogste aandeel gezinnen (41,3%) met een sociale toeslag.

Lokale besturen weten nu al hoeveel kinderen en gezinnen er in hun gemeente wonen.
De kansarmoede-cijfers bij heel jonge kinderen deelt Opgroeien al op Vlaams, provinciaal en lokaal niveau.

In het voormalige federale systeem waren echter minder data beschikbaar en geen lokale cijfers. Dit dashboard is een belangrijke vernieuwing. Voor het eerst kan iedereen per gemeente zien hoeveel kinderen of gezinnen er bv. een sociale toeslag of zorgtoeslag krijgen. Deze informatie is relevant voor iedereen die kinderen en gezinnen ondersteunt. en mee werk maakt van kansrijk opgroeien voor elk kind.