Emotionele zorghond ondersteunt nu ook jonge kinderen in de jeugdhulp
Vier voeten, verzot op rondrennen in het bos, soms een tikkeltje té sociaal en zijn staart kwispelt als je zijn naam roept. Aan deze unieke kenmerken herken je de nieuwste aanwinst van jeugdhulporganisatie Jeugzorg Emmaüs: een golden retriever zonder bachelor of masterdiploma, maar wel met een blauw sjaaltje die hem na een intensieve opleiding van twee jaar tot emotionele zorghond kroonde. Dribbel is de tweede emotionele zorghond die jeugdhulpverleners bijstaat en de eerste die ook met jonge kinderen aan de slag gaat.
Op het domein Juno van jeugdhulporganisatie Jeugdzorg Emmaüs in Schoten kunnen 47 kinderen en jongeren tussen 3 en 25 jaar terecht. "Jonge kinderen wonen samen in een leefgroep, sommige jongeren hebben hier hun eigen studio", schetst Karen Rosseels van Jeugdzorg Emmaüs. "De achtergrond van alle kinderen is heel divers, maar door een of andere reden konden ze niet langer thuis blijven wonen. Omdat hun ouders psychische problemen hebben of andere zorgen aan hun hoofd hebben. Maar ook jongeren die gevlucht zijn voor oorlog of geweld, worden hier opgevangen. Voor elk kind en elke jongere, proberen we met een team van begeleiders zo nabij mogelijk te zijn. Sinds september kunnen we daarvoor ook een beroep doen op Dribbel, een emotionele zorghond die sinds dan deel uitmaakt van ons team. De eerste zes maanden werd hij nog ingewerkt, maar sinds maart is zijn opleiding officieel afgerond en is hij voltijds aan de slag."
Crisissituaties
Dribbel is niet de eerste emotionele zorghond in de jeugdhulp. "In 2022 verwelkomden we Sam, de eerste opgeleide zorghond, in een van onze leefgroepen in Antwerpen" vertelt Goedele Plovie, pedagogisch directeur van Jeugdzorg Emmaüs. "Die is intussen onmisbaar voor onze jongeren. Dribbel is de eerste zorghond die ook ingezet wordt bij kinderen jonger dan 12 jaar. Zijn kracht ligt vooral in het contact leggen met kinderen en jongeren die al heel erg gekwetst zijn in relaties met volwassenen en al een zware rugzak met zich mee torsen. Zo'n kinderen zijn vaak overspoeld door emoties en prikkels die ze niet altijd zelf kunnen plaatsen. Dribbel is degene die hen tot rust kan brengen en kan helpen om het gesprek te openen. Vaak voelt hij zelf aan wat er nodig is: gewoon even naast een kind gaan zitten of ervoor zorgen dat ze met een knuffel ontdooien…"
"Ook in crisissituaties kan hij een enorme meerwaarde betekenen", vult Rosseels aan. "Een van de jongeren die hier werd opgevangen had plots een heel moeilijk moment op school. Ze sloot zich helemaal af van de buitenwereld en niemand kon nog contact maken met haar. Tot Dribbel op de speelplaats verscheen en zijn hoofd op haar voeten liet rusten. In geen tijd verdween de spanning en een lange wandeling met Dribbel ontmijnde de hele situatie."
Opleiding
Dat Dribbel een geboren jeugdhulpverlener is, werd duidelijk bij het gezin dat hem gedurende anderhalf jaar opving. "Een emotionele zorghond moet over enkele unieke kwaliteiten beschikken" zegt Sandra Demeester van Hachiko. "Dribbel is zachtaardig en zeer sociaal, wat hem uitermate geschikt maakt om met kinderen om te gaan. En hij heeft een enorme intuïtie om aan te voelen wat er moet gebeuren. Maar dat is natuurlijk niet genoeg om als emotionele zorghond aan de slag te gaan. Tijdens zijn periode in het gastgezin brachten we vooral de draagkracht en inzetbaarheid van Dribbel in kaart. Dat is ontzettend belangrijk omdat een zorghond heel wat emoties overneemt van de kinderen en jongeren. Niet elke hond zou daar zomaar mee om kunnen gaan. De laatste vijf maanden kwam Dribbel op kot op de Hachiko University en werd zijn opleiding afgerond. Hij leerde er zijn commando's en zijn vaardigheden als zorghond werden aangescherpt."
"Naast de hond werd ook Karen, het hoofdbaasje van Dribbel, opgeleid", benadrukt Mark van Gelder van Canisha. "Dat is cruciaal, want je moet weten hoe je omgaat met een hond, hoe je gedrag kan sturen en hoe je nieuwe dingen kan aanleren. Bovendien is het ook belangrijk dat een zorghond zich goed voelt op het werk. Net zoals je ook bij je collega's kan aanvoelen wanneer het hen even te veel wordt, moet je dat ook kunnen inschatten bij een zorghond. De eerste zes maanden kregen Karen en Dribbel ook elke week nog een trainer over de vloer tijdens het werk. Sinds het examen in maart, is Dribbel nu officieel emotionele zorghond en loopt het opleidingstraject stilaan ten einde."
De opleiding van assistentiehonden, zowel in de jeugdhulp als daarbuiten, staat of valt met de inzet van gastgezinnen. "Dat blijft ook voor ons een moeilijke zoektocht" zegt Sandra Demeester van Hachiko. "Daarom willen we een warme oproep lanceren naar gezinnen die zich twee jaar lang willen engageren om een hond te helpen opleiden. Een belangrijke voorwaarde daarbij is dat je de hond nooit langer dan vier uur per dag alleen laat. Geen evidentie, maar wel absoluut noodzakelijk om op lange termijn een zorghond op te leiden die kinderen, jongeren óf andere mensen die het nodig hebben, kan ondersteunen. En dat, zo zien we ook bij Dribbel, is onbetaalbaar."
Niels Heselmans