Jongeren met complexe problemen: gedeelde verantwoordelijkheid voorwaarde voor gepaste zorg
Jongeren met complexe problemen krijgen niet altijd de hulp die ze nodig hebben. “We mogen kinderen en jongeren nooit loslaten”, zegt Katrien Verhegge van Opgroeien. “Vanuit gedeelde verantwoordelijkheid willen we nog sterker inzetten om deze jongeren de gepaste zorg te bieden.”
In het dossier 'Gewoon complex' schetst het Kinderrechtencommissariaat enkele verhalen van jongeren met complexe problematieken. “’Het gaat om kinderen en jongeren die nood hebben aan intensieve psychische of emotionele ondersteuning, een veilige en stabiele thuis”, zegt Administrateur-generaal Katrien Verhegge van Opgroeien. “Welke hulp kinderen en jongeren nodig hebben, is niet altijd even snel duidelijk. Dat zorgt ervoor dat situaties soms onverwacht escaleren, ondanks geëngageerde ouders en professionals. Sommige jongeren krijgen de gepaste hulp, andere jongeren verhuizen van voorziening van voorziening, op zoek naar de juiste oplossing. Dat moet beter.”
Gedeelde verantwoordelijkheid
Op de complexe vraagstukken van jongeren wil Opgroeien in de toekomst een duidelijker antwoord bieden. “We moeten inzetten op gedeelde verantwoordelijkheid voor jongeren met complexe problemen en de hulpverlening afstemmen op hun situatie,” stelt Verhegge. “In 2014 deed de integrale jeugdhulp zijn intrede. Dat hertekende het jeugdhulplandschap en zorgde op sommige vlakken al voor een kentering. Maar we moeten verder evolueren. Ook binnen Opgroeien voerden we een onderzoek naar jongeren met complexe problemen en gingen we aan de slag met de inzichten die daarin vervat zaten. In de toekomst willen we trajectondersteuning opzetten voor kinderen, jongeren en gezinnen die extra hulp nodig hebben. Zo kunnen ze steeds terecht bij een vast aanspreekpunt. Bovendien pleiten we ervoor om in te zetten op gedeelde verantwoordelijkheid tussen voorzieningen, tussen jeugdhulp en jeugdpsychiatrie. We koesteren niet alleen goede intenties, we nemen ook al heel concrete stappen: de komende maanden starten pilootprojecten in twee regio’s om de samenwerking tussen voorzieningen op punt te stellen en drempels weg te werken in functie van de ondersteuning die net deze jongeren nodig hebben. Niemand kan dit alleen en het is nodig om expertise aan elkaar te knopen. Vanuit de overheid willen we dit maximaal faciliteren, niet alleen binnen Opgroeien maar ook in samenwerking met geestelijke gezondheidszorg en de sector voor personen met een handicap. Op die manier willen we er eerst voor zorgen dat kinderen en jongeren een vaste plek hebben waar ze zich thuis kunnen voelen, dicht bij hun hobby’s, hun school, hun vrienden. Op die plek moeten we de gepaste hulp binnenbrengen. Twee uitdagingen die ook door het Kinderrechtencommissariaat als pistes naar voor geschoven worden.”
Oprecht dankbaar
“De verhalen van jongeren die niet de juiste hulp vinden, blijven plakken”, zegt Verhegge. “Toch geloven we dat iedereen die in elk van die verhalen betrokken is, met de grootste zorg en de beste bedoelingen een verschil wil maken. En dat er in heel wat gevallen ook écht een verschil gemaakt wordt. Het blijft belangrijk om te benadrukken dat ook ongelooflijk dankbaar zijn voor alle ouders, pleegouders en jeugdhulpverleners die er elke dag staan voor kinderen en jongeren die het moeilijk hebben.”
Niels Heselmans