Vaccinatiegraad bij jonge kinderen in Vlaanderen blijft ook tijdens corona op peil
De vaccinatiegraad bij kinderen tot 3 jaar in Vlaanderen is de afgelopen twee jaar niet gedaald. Dat blijkt uit cijfers van het agentschap Opgroeien. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en kinderrechtenorganisatie Unicef maakten zich eerder deze week nog zorgen over de vaccinatiegraad bij jonge kinderen omwille van de coronapandemie. Maar op internationale schaal blijft Vlaanderen voor vaccinaties bij baby’s en peuters een goede leerling.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en kinderrechtenorganisatie Unicef gaven eerder deze week aan dat het aantal gevallen van mazelen de eerste twee maanden van dit jaar wereldwijd met 79 procent toenam ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. “Een belangrijke reden voor die scherpe stijging vonden wetenschappers in een drastische daling van de basisvaccinaties bij jonge kinderen tijdens de coronapandemie.”, zegt Niels Heselmans, woordvoerder van agentschap Opgroeien. “Vooral in armere landen stuikten de vaccinatieprogramma’s in elkaar, maar ook in enkele Westerse landen werden significante verschillen vastgesteld bij de basisvaccinaties van 0- tot 3-jarigen. Wetenschappelijk onderzoek in Canada, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk stelde vast dat het aantal jonge kinderen die vaccins kregen toegediend plots een daling in de curve kende, soms zelfs tot 10 procentpunten.”
Vlaams minister van Gezondheid en Gezin, Wouter Beke: “De afgelopen twee jaar hebben we met de coronapandemie een fikse tsunami op ons af zien stormen binnen de gezondheidszorg in Vlaanderen. Het medisch personeel is daarbij uitgedaagd in de sterkste zin van het woord. Als we nu vaststellen dat die preventieve zorg en vaccinatie voor baby’s en peuters doorheen die periode quasi intact is gebleven, kunnen we alleen maar veel lof meegeven aan iedereen die daaraan heeft bijgedragen. Vooral de vaststelling dat jonge kinderen in kansarmoede zowaar makkelijker de weg vonden naar het basisvaccinatieprogramma stemt me meer dan tevreden. Voor deze kwetsbare doelgroep betekent een vaccin ook een positieve en gezonde start in het leven.”
Kansarmoede
In Vlaanderen kunnen gezinnen met baby’s en peuters terecht bij een consultatiebureau voor hun basisvaccins of dient een huisarts of de pediater de nodige prikken toe. "Als we de vaccinatiegraad analyseren van het eerste kwartaal van vorig jaar tegenover de jaren voor de coronapandemie, merken we dat die cijfers stabiel blijven” zegt Heselmans. “We spreken dan over een vaccinatiegraad van 92,9% van het vaccin tegen mazelen, bof en rubella (MBR) in 2021 tegenover een vaccinatiegraad van 93,5% en 93,3% in de eerste twee kwartalen van 2020. In 2019, net voor de corona-uitbraak haalden we een bereik van 93,8% bij de prik op 12 maanden. Bij hexyon- en polioprikken merken we dezelfde tendens. De statistieken tonen tijdens de lockdown wel een korte hapering in de tijdigheid bij het toedienen van de vaccins. Maar de inhaalbeweging werd zeer snel opnieuw ingezet en begin 2021 was die tijdigheid al opnieuw gestabiliseerd. Bovendien zorgt een beperkte vertraging bij het toedienen van vaccins niet voor ernstige gezondheidsrisico’s.”
“Het opvallendste cijfer: 55,8% kinderen van kansarme gezinnen vonden tijdens de lockdownperiode in 2020 de weg naar een consultatiebureau voor hun vaccins.”, aldus Heselmans. “In vergelijking met de periode net voor de coronapandemie een duidelijke stijging: toen bedroeg dat aandeel slechts 51,8%. Premature baby’s die in een consultatiebureau hun vaccins kregen toegediend daalden in de vergelijking bij die twee periodes dan weer licht: van 56,6% eind 2019 naar 54,5% tussen april en juni 2020. Plausibele verklaring voor die lichte daling: deze kwetsbare doelgroep werd tijdens die periode vooral gevaccineerd door pediaters.”
Registratie
Toch ziet het agentschap Opgroeien nog verbeterpunten. “Op vlak van registratie merken we soms nog oneffenheden” besluit Heselmans. “Zo kunnen ouders soms aangeven dat hun kind een vaccin kreeg toegediend, maar werd dat niet aangeduid door de behandelende arts in Vaccinnet, het overkoepelende registratieprogramma. Om onze data nog scherper te kunnen stellen, is het essentieel dat we inzetten op een optimale registratie van alle toegediende vaccins.”
Niels Heselmans
Carmen De Rudder