Vlaamse Regering keurt pilootproject goed voor elektronische monitoring bij jongeren
De Vlaamse Regering zet het licht op groen om elektronische monitoring mogelijk te maken voor jongeren die een delict plegen. De komende maanden wordt een proefproject opgestart, waarbij jeugdrechters in Antwerpen elektronische monitoring als reactie na een jeugddelict kunnen opleggen. Jongeren en hun directe omgeving worden daarbij intensief, op maat begeleid en gemonitord via een enkelband. Bij een positieve evaluatie na een periode van één jaar wordt elektronische monitoring stapsgewijs geïmplementeerd in andere regio's in Vlaanderen.
De rechters van de jeugdrechtbank in Antwerpen kunnen de komende maanden voor het eerst elektronische monitoring opleggen aan jongeren die een delict plegen. De opstart van de proeffase werd bekrachtigd door de Vlaamse Regering en moet het arsenaal aan antwoorden op een jeugddelict voor jeugdrechters verder verruimen. Bij elektronische monitoring wordt een begeleiding op maat opgestart voor jongeren. Een enkelband vormt dan een belangrijk middel om het doen en laten van jongeren nauw op te volgen. Jeugdrechters kunnen de maatregel voor een periode van minstens drie en maximaal zes maanden opleggen.
Elektronische Monitoring-begeleider
Tijdens de proeffase staan het agentschap Opgroeien en het Agentschap Justitie en Handhaving in voor de toepassing en de opvolging van de elektronische monitoring en werken daarbij nauw samen. Het Vlaams Centrum voor Elektronisch Toezicht (VCET) krijgt extra personeel om gedurende een jaar 80 jongeren op te volgen, dat zijn er elke dag tot 20. Dat zal gebeuren via een gps-tracker, die het doen en laten van de jongere 24/7 opvolgt. Het agentschap Opgroeien tekende met de Elektronische Monitoring-begeleider een functie uit, die instaat voor de begeleiding van jongeren die een enkelband toegewezen krijgen. Zij gaan aan de slag met jongeren en hun ouders, school en andere belangrijke personen die een positieve impact kunnen betekenen in het leven van jongeren.
Voor jongeren die na een delict voorwaarden opgelegd krijgen, kan de opvolging met de inzet van elektronische monitoring sneller en efficiënter verlopen. Op dit moment zijn er weinig mogelijkheden om voorwaarden strikt te controleren of in te grijpen wanneer het voor jongeren toch verkeerd dreigt te lopen. Ook huisarresten kunnen zo minder strikt opgevolgd worden. Een enkelband moet in de toekomst een instrument vormen waardoor hulpverleners nog meer gericht en flexibel kunnen in te spelen op specifiek gedrag van jongeren en hen ervoor behoeden om opnieuw foute beslissingen te maken.
Selectiecriteria
Jongeren die in aanmerking komen voor elektronische monitoring, zullen eerst gescreend worden. Aan de hand van een aantal criteria bepaalt de sociale dienst van de jeugdrechtbank of een enkelband een gepaste en haalbare optie is. Enkel bij jongeren die een delict plegen tussen 12 en 18 jaar kan een jeugdrechter elektronische monitoring opleggen. Jongeren die verdacht worden van specifieke delicten zoals doodslag, moord of intrafamiliaal geweld en spilfiguren in drugshandel of tienerpooiers worden uitgesloten van de enkelband.
Elke jongere die elektronische monitoring krijgt opgelegd, volgt een traject op maat. De jongere krijgt een uurrooster opgelegd en moet zich aan specifieke afspraken houden die via de enkelband opgevolgd kunnen worden. Het gaat dan bijvoorbeeld over naar school gaan, therapie volgen of bepaalde plaatsen mijden… Op die manier vormt elektronische monitoring vooral een hefboom richting nieuwe kansen en wordt het ingezet om jongeren op het rechte pad te krijgen en te houden. Het proefproject loopt voor een periode van één jaar. Na een positieve evaluatie kan de verdere toepassing in Vlaanderen en Brussel van start gaan.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits: “Met de opstart van de elektronische monitoring voegen we een extra trap toe aan het Vlaams jeugddelinquentiedecreet. Hiermee geven we jeugdrechters bijkomende mogelijkheden voor jongeren. Het is van belang dat we jongeren het signaal geven dat we hen niet loslaten: daarom zetten we in op intensieve begeleiding wanneer jongeren een enkelband opgelegd krijgen. Op die manier willen we hen helpen om hun leven opnieuw op de rails te krijgen.”
Vlaams minister van Justitie en Handhaving Zuhal Demir: “We moeten vaker ingrijpen vóór het uit de hand loopt. Dat kan via elektronische monitoring door jonge daders strikt op te volgen. Ze krijgen als het ware een grote broer die meekijkt dat ze naar school gaan en hun voorwaarden strikt opvolgen. Dat we de enkelband invoeren, betekent niet dat we de daderbegeleiding loslaten, integendeel. We zien het dus niet als een of-ofverhaal. De enkelband zal nooit de straf op zich zijn, maar een manier om de gestrafte beter te kunnen opvolgen.’
Niels Heselmans